Wie heeft het uitgevonden? …de mensen Sedus!

90 jaar geleden ontwikkelden de ergonomiepioniers uit Waldshut met de ‘Federdreh’ de stamvader van de moderne bureaustoel, die ze wereldwijd lieten patenteren. 45 jaar later luidden ze met het similarmechaniek een nieuw tijdperk van dynamisch zitten in.

Wanneer we een nieuwe auto kopen, verwachten we uiteraard de modernste technische snufjes. ABS, ESP, airbag en navigatiesysteem zijn bekende begrippen voor veiligheidsvoorzieningen die ervoor zorgen dat we ’s ochtends veilig naar kantoor reizen en ’s avonds weer ongedeerd thuiskomen. In de tussenliggende tijd bewegen we ons op het werk 8 uur lang veilig op de bureaustoel, maar slechts weinig mensen zijn zich ervan bewust dat ook dit trouwe ‘voertuig’ vol zit met innovatieve techniek.

Een blik terug op het jaar 1871: de jonge ondernemer Albert Stoll verhuist van Bad Cannstatt naar Waldshut, niet vermoedend dat hij, net zoals later ook zijn zoon en kleinzoon, geschiedenis zal schrijven. Hij wil café- en schommelstoelen van onder waterdamp gebogen hout maken en besluit zijn nieuwe hoofdkantoor in Waldshut te vestigen. Al een jaar later wordt er een tweede bedrijf in Klingnau (Zwitserland) opgericht. In de jaren negentig van de 19e eeuw concentreert Albert Stoll zich op de ontwikkeling van bureaustoelen en ontwikkelt hij een vierpoot van buighout, die dankzij een gedraaide zuil met schroefdraadvoering in hoogte verstelbaar is en kan draaien.

Zijn zoon, Albert Stoll II, heeft dezelfde uitvindersgeest als zijn vader. Hij is ervan overtuigd: ‘… dat de stoel als werkinstrument steeds belangrijker wordt’ en houdt zich al intuïtief, maar aantoonbaar bezig met de kantoorergonomie, hoewel dit begrip in zijn tijd nog helemaal niet bestaat. In 1926 presenteert hij zijn nieuwe ontwikkeling op de beurs van Leipzig voor het eerst aan het publiek. De wereldwijd gepatenteerde ‘Federdreh’, de eerste werkstoel met draaibare zuilvering en beweegbare rugleuning, geldt vandaag de dag als stamvader van de moderne bureaustoel.

Maar, daarmee is het succesverhaal nog niet afgelopen. Van zijn vier zonen treden er drie toe tot het familiebedrijf. Albert Stoll III neemt het Zwitserse bedrijf (tegenwoordig Giroflex in Koblenz) over, Christof en Martin Stoll geven samen leiding aan het bedrijf in Waldshut, tot ze dit in 1958 splitsen. Christof Stoll zet het bedrijf op de oorspronkelijke locatie in Waldshut voort onder het nieuw geregistreerde merk Sedus. Als visionaire directeur cultiveert hij de uitvindersgeest van de familie. Hij richt in 1970 de grootste en modernste ontwikkelings- en testafdeling op en stimuleert de economische groei van het bedrijf.

De vruchten van deze maatregelen laten niet lang op zich wachten. In 1973 ontwikkelt de nieuwe generatie ergonomiepioniers in Waldshut de volgende baanbrekende bureaustoeltechnieken, die tegenwoordig als wereldwijde standaard gelden. Het ‘similarmechaniek’ (ook wel synchroonmechaniek genoemd) stemt de schuinstand van de rugleuning synchroon met het lichaam op het zitvlak af. De ‘permanent-contact-rugleuning’ ondersteunt de rug ook bij wisselende zitposities, waardoor bijzondere belasting van de wervelkolom wordt voorkomen.

Maar ook in andere opzichten was Christof Stoll een visionair: al in de vijftiger jaren laat hij de medewerkers delen in het bedrijfsresultaat en zet hij zich actief in voor de milieubescherming. Zijn vrouw Emma voorziet het personeel in de bedrijfskantine van gezond, volwaardig voedsel. Beiden dragen in 1985 hun vermogen, dat ook het meerderheidsbelang in het sinds 1995 als Sedus Stoll AG opererende familiebedrijf omvat, over aan de Stoll VITA Stiftung. Dit is een stichting tot nut van het algemeen, die zich onder andere inzet voor de verspreiding van gezonde voedingswijzen. De stichting is gehuisvest in Waldshut, in de gebouwen uit de beginjaren van het bedrijf, net als het ‘Stoll Stuhl Museum’, waarin de belangrijkste modellen uit de inmiddels meer dan 145-jarige bedrijfsgeschiedenis te zien zijn.

Een blik in de kantoorwereld van nu: in 2000 presenteert Sedus als wereldprimeur het model ‘open up’, de eerste bureaustoel met een openingshoek van meer dan 40 graden, wat de mogelijkheid biedt voor dynamisch kantoorwerk tot zelfs bijna in liggende positie. In 2012 ontwikkelt Sedus met het ‘Similar-Swing-mechaniek’ een nieuw kinematisch zitconcept en meldt daarmee zes patenten aan. De uitvindersgeest kent geen grenzen.

In de herfst van 2016 demonstreert Sedus op de vakbeurs Orgatec op indrukwekkende wijze hoe moderne, op de behoeften afgestemde inrichtingsconcepten en voorbeeldig vormgegeven kantoren eruit kunnen zien. Enerzijds zijn dat ergonomische werkplekken die een gezonde afwisseling tussen zittend en staand werken mogelijk maken, anderzijds zijn dat intelligente ruimteconcepten die beweging en communicatie bevorderen.

Ook ditmaal presenteert het bedrijf uit Waldshut weer een wereldprimeur: dankzij een nieuw ontwikkelde app kunnen de medewerkers met hun smartphone snel de dichtstbijzijnde beschikbare werkplek of hun collega’s in het kantoorgebouw vinden. Dus een soort van navigatiesysteem voor kantoorgebouwen, waarmee we weer terug zijn bij ‘de heilige koe’. Deze innovatieve technologie biedt facilitymanagers ook waardevolle gegevens over het gebruik van kantoorruimte, die het mogelijk maken om oppervlakken efficiënter te benutten en in te delen.

Een blik in de toekomst: kantoormeubilair zal zich verder ontwikkelen van een gebruiksvoorwerp naar een ‘meedenkende collega’. Nu al stellen bureautafels zich met een druk op de knop op de gewenste hoogte in en regelen bureaustoelen de veerdruk van de rugleuning op basis van het gewicht en de lengte van de gebruiker. Sensoren registreren zittijden en -gewoontes en optimaliseren daardoor ons zitgedrag; andere kunnen op hun beurt al de verlichting en het klimaat in een vertrek regelen.

Niemand weet wat de toekomst brengt, maar ook de volgende innovaties van Sedus zullen een veilige investering voor de gebruikers zijn; ze zijn immers ‘Sedus Future Proof’. En misschien gaan de meubels zelfs wel met ons praten – net zoals de vriendelijke en altijd klaarwakkere bijrijdster, die ons iedere ochtend weer de weg naar kantoor wijst.